به گزارش خبرگزاری حوزه، علیرغم تورم و گرانی های سرسام آور چند سال اخیر، یکی از معضلات رو به رشد، طی همین سال ها در جامعه ما، ناظر به بحث تجمل گرایی و تفاخر به داشتن زندگی آنچنانی بوده است؛ البته این مساله در اقشار مختلف مردم امری نسبی بوده و در هر یک از طبقات اجتماعی، به نوعی ظهور و بروز داشته است.

آن کس که در ثروت و مکنت، غوطه ور است به نحوی از این بابت بر دیگران فخرفروشی می کند و بعضی از آنان که به اصطلاح جزو طبقات متوسط و ضعیف جامعه محسوب می شوند، به نحوی از انحاء می کوشند با تظاهر به برخورداری از ثروت و اعتبار دنیوی، خود را در چشم خلق الله به خیالیشان عزیز و محترم بشمارند و حال آن که عزت و احترام اساساً دست کسی دیگر است.

گرچه شاید عده ای به سطور فوق و اعتقاد نگارنده، خُرده بگیرند و نقدی وارد کنند – که در جای خود ارزنده و قابل احترام است- اما به نظر می رسد در هر صورت بابت چنین مسایلی، نمی توان چشم بر واقعیت ها بست و به قول معروف، صورت مساله را پاک کرد و گفت نه خیر این طور نیست و قس علی هذا!

اثرات معضل و آفت یادشده، بدون تردید در حیطه ی فراخِ سبک زندگی پدیدار می شود و حال آن که ما متاسفانه با وجود همه شعارها و ادعاهایی که داشته ایم نتوانسته ایم از دریای بی پایان معارف و آموزه های قرآن و عترت به منظور حل گره ها و گرفتاری های خود در این باره بهره لازم را ببریم.

واپسین روز ماه صفر و ایام شهادت حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا(ع)، بی شک فرصتی بس نیکو و ارزشمند است برای آن که تلنگری به خود بزنیم و ببینیم که به واقع در راستای بهره گیری از تعالیم حضرات معصومین(ع) در ساحتِ سبک زندگی اسلامی در کجای کار قرار داریم؛ نقاط قوت و احیاناً نقاط ضعف و ایراداتمان کجاست تا ان شاءالله برپایه یک آسیب شناسی دقیق بتوانیم بهترین و کارآمدترین راهکارها را برای غنی ساختن زندگی خود از کلام نورانی حضرات معصومین(ع) به کار بندیم.

همان گونه که اشاره شد، یکی از ایرادات ما در سبک زندگی، ناظر به مسابقه تجمل گرایی، مصرف زدگی و نیز چشم و هم چشمی هایی است که متاسفانه در جامعه ما وجود دارد و قابل کتمان هم نیست.

سیره حضرت سلطان امام رضا(ع) در این باره بسیار آموزنده است، به شرط آن که از عمق جان آن را باور کرده و بدان عمل نماییم.

مرحوم شیخ صدوق در روایتی از ابی عباد، ساده زیستی را روش و سیره ثامن الائمه (ع) معرفی کرده و زندگی ایشان را چنین توصیف می کند: "در تابستان فرش حضرت رضا(ع) حصیر و بوریا بود و در زمستان روی نمد می نشست و پیراهنی زبر و خشن می پوشید، مگر آن که بخواهد پیش مردم آید که در آن وقت لباس سنگین و بهتر می پوشید".

البته امام با ساده زیستی متظاهرانه و در راستای ژست گرفتن های زاهدانه و ریاکارانه به شدت مخالف بود، چنان که یک بار گروهی از صوفیان در خراسان پیش حضرت آمدند و با اشاره به اینکه مأمون در میان امت اسلامی و پس از آن در میان اهل بیت(ع)، تو را شایسته‌ترین فرد دید و خواست که خلافت را به شما برگرداند، اما امت اسلامی نیازمند پیشوایی‌ هستند که غذای ناگوار بخورد و لباس ناملایم بپوشد و بر الاغ سوار شود و به عیادت بیمار رود و خلاصه با این گفتار خود به روش امام رضا(ع) خُرده گیری کردند.

حضرت در پاسخ به شبهه آن ها با اشاره به یوسف پیامبر(ع) که لباس‌های زیبا و زربافت می‌پوشید و بر بالش‌های آل‌فرعون تکیه می‌زد و داوری می‌کرد، فرمود: "آنچه خواست دیگران از امام است قسط و عدل وی است که وقتی سخن گفت راست بگوید و وقتی داوری کرد عدالت بورزد، و چون وعده داد به آن عمل کند. " (بحار الانوار، ج۴۹ ص۲۷۵)

در حقیقت امام رضا(ع) گرچه در مقام عمل، خود مروج ساده زیستی اسلامی بودند اما در گفتار نیز بر لزوم حفظ اعتدال در این باره تاکید می فرمودند و این که اساساً زندگیِ درویشانه و سختی های بی جهت، نباید یک هدف باشد، طوری که آدمی را از اهداف اصلی چون تقرب به سوی خدا، عدالت طلبی و دستگیری از نیازمندان دور سازد.

سید محمد مهدی موسوی